φυσικη ιστορια
Τετάρτη, Οκτωβρίου 15, 2008
μέρος 2ον...
Έθιμα Αγίου Δημητρίου το μήνα Οκτώβριο
Δημήτρηδες υπάρχουν σχεδόν όσοι και Γιώργηδες, γιατί και οι δύο Άγιοι είναι εξαιρετικά αγαπητοί απ' τους γεωργούς και τους κτηνοτρόφους, που κάποτε αποτελούσαν το μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού πληθυσμού.
Καβάλα στ' άλογά τους - άσπρο, κάτασπρο του Αι-Γιώργη, κοκκινωπό του Αι-Δημήτρη - δείχνουν με τα όπλα που κρατούν πως είναι αποφασισμένοι να προστατέψουν τους γεωργούς και τους κτηνοτρόφους από κάθε κακό.
Τους ίδιους και τις φαμίλιες τους, τα ζώα και τα χωράφια, ολόκληρο το βιος τους.
Στο Τζαντό της Θράκης μεταμφιεσμένοι κρατώντας Ειρεσειώνες συνόδευαν την ξύλινη τζαμάλα (καμήλα) σε όλα τα σπίτια, ευχόμενοι «καλή σπορά».
Τα νέα κρασιά το μήνα Οκτώβρη
Οι γιορτές τους είναι ορόσημα στη ζωή των γεωργών και των κτηνοτρόφων.
Στου Αι-Δημήτρη ανοίγουν τα βαρέλια και δοκιμάζουν τα νέα κρασιά.
Πρώτη δουλειά είναι να έρθει ο παπάς, ν΄ αγιάσει τα βαρέλια ρίχνοντας μέσα λίγο αγιασμό. Ύστερα ο νοικοκύρης θα τραβήξει απ΄ τον πείρο και θα προσφέρει πρώτα
στον παπά, που θα δώσει τις ευχές του.
Στα χωριά της Πελοποννήσου συνήθιζαν οι νοικοκυραίοι να πηγαίνουν ένα μπουκάλι κρασί στην εκκλησία, για να λειτουργηθεί. Απ' αυτό το αγιασμένο έριχναν και λίγο
στα βαρέλια τους, να βλογηθεί και το υπόλοιπο.
Τον Οκτώβριο οι τσέλιγκες κατεβαίνουν στα χειμαδιά
Τούτη τη στιγμή έχουν ορίσει και οι κτηνοτρόφοι να κατέβουν στα χειμαδιά. Τσελιγκάδες και βοσκοί με τις φαμίλιες τους, τα κοπάδια τους και ολόκληρο το νοικοκυριό τους φορτωμένο στα ζώα, αφήνουν τα βουνά.
Για καλό και για κακό έχουν κρεμάσει «φυλαχτά» στα ζωντανά τους. Για να τα προφυλάξουν από το κακό μάτι, τους βγάζουν τα μεγάλα κουδούνια και τρουγκάνια και βάζουν μικρά.
Να μην ακούγονται πολύ και προκαλούν το φθόνο. Κάτω στα χειμαδιά θα κάνουν τις νέες συμφωνίες με τους βοσκούς, θα νοικιάσουν τα χειμωνιάτικα λιβάδια, θα εισπράξουν,
θα ξοφλήσουν, θα λογαριάσουν για όλο το εξάμηνο, όπως είχαν κάνει τ' Αι-Γιωργιού
για το προηγούμενο.
Μαζί με τους ποιμένες, τον Οκτώβριο επιστρέφουν στις εστίες τους και οι παραδοσιακοί μάστορες και εργάτες (αγγειοπλάστες, κεραμοποιοί, κτίστες, υλοτόμοι, χαλκουργοί, καρβουνιάρηδες, βαρελοποιοί, πλανόδιοι φωτογράφοι κ.ά.) που παλαιότερα ταξίδευαν
σε όλα τα Βαλκάνια.
Χαρακτηριστικό της ατμόσφαιρας που επικρατούσε στα χωριά την ώρα της επιστροφής των μαστόρων αποτυπώνεται στις φράσεις:
« Οι μαστόροι. Οι μαστόροι. Έρχονται οι μαστόροι»
ή
« Έρχεται ο πατέρας μου.
Έρχεται ο Παναγής μας.
Έρχεται ο Γιωργής μας»
για να ακολουθήσει τρικούβερτο γλέντι.
Για τον διακαή πόθο της επανόδου των μαστόρων στη οικογενειακή εστία, μας βεβαιώνουν από αρχαιοτάτους χρόνους, τα έργα του Ομήρου, των κλασικών, του Θεόκριτου κ.ά.
Το πρώτο πράγμα που έκανε ο ξενιτεμένος, μόλις επιστρέψει στο σπίτι του, ήταν
να πάει στην εκκλησία και να ανάψει μια λαμπάδα «ίσα με το μπόι του», συνοδευόμενος απ' όλη την οικογένεια, ευχαριστώντας το Θεό που τον βοήθησε να επιστρέψει
στο σπίτι του.
Η οικογένειά του, πραγματοποιούσε κάποιο τάμα που είχε κάνει γι' αυτόν όσο έλειπε:
Πρόσφεραν στην εκκλησία μια εικόνα, έναν πολυέλαιο και άλλα μικρά αναθήματα ή «έζωναν» την εκκλησία με κεριά.
Δημήτρηδες υπάρχουν σχεδόν όσοι και Γιώργηδες, γιατί και οι δύο Άγιοι είναι εξαιρετικά αγαπητοί απ' τους γεωργούς και τους κτηνοτρόφους, που κάποτε αποτελούσαν το μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού πληθυσμού.
Καβάλα στ' άλογά τους - άσπρο, κάτασπρο του Αι-Γιώργη, κοκκινωπό του Αι-Δημήτρη - δείχνουν με τα όπλα που κρατούν πως είναι αποφασισμένοι να προστατέψουν τους γεωργούς και τους κτηνοτρόφους από κάθε κακό.
Τους ίδιους και τις φαμίλιες τους, τα ζώα και τα χωράφια, ολόκληρο το βιος τους.
Στο Τζαντό της Θράκης μεταμφιεσμένοι κρατώντας Ειρεσειώνες συνόδευαν την ξύλινη τζαμάλα (καμήλα) σε όλα τα σπίτια, ευχόμενοι «καλή σπορά».
Τα νέα κρασιά το μήνα Οκτώβρη
Οι γιορτές τους είναι ορόσημα στη ζωή των γεωργών και των κτηνοτρόφων.
Στου Αι-Δημήτρη ανοίγουν τα βαρέλια και δοκιμάζουν τα νέα κρασιά.
Πρώτη δουλειά είναι να έρθει ο παπάς, ν΄ αγιάσει τα βαρέλια ρίχνοντας μέσα λίγο αγιασμό. Ύστερα ο νοικοκύρης θα τραβήξει απ΄ τον πείρο και θα προσφέρει πρώτα
στον παπά, που θα δώσει τις ευχές του.
Στα χωριά της Πελοποννήσου συνήθιζαν οι νοικοκυραίοι να πηγαίνουν ένα μπουκάλι κρασί στην εκκλησία, για να λειτουργηθεί. Απ' αυτό το αγιασμένο έριχναν και λίγο
στα βαρέλια τους, να βλογηθεί και το υπόλοιπο.
Τον Οκτώβριο οι τσέλιγκες κατεβαίνουν στα χειμαδιά
Τούτη τη στιγμή έχουν ορίσει και οι κτηνοτρόφοι να κατέβουν στα χειμαδιά. Τσελιγκάδες και βοσκοί με τις φαμίλιες τους, τα κοπάδια τους και ολόκληρο το νοικοκυριό τους φορτωμένο στα ζώα, αφήνουν τα βουνά.
Για καλό και για κακό έχουν κρεμάσει «φυλαχτά» στα ζωντανά τους. Για να τα προφυλάξουν από το κακό μάτι, τους βγάζουν τα μεγάλα κουδούνια και τρουγκάνια και βάζουν μικρά.
Να μην ακούγονται πολύ και προκαλούν το φθόνο. Κάτω στα χειμαδιά θα κάνουν τις νέες συμφωνίες με τους βοσκούς, θα νοικιάσουν τα χειμωνιάτικα λιβάδια, θα εισπράξουν,
θα ξοφλήσουν, θα λογαριάσουν για όλο το εξάμηνο, όπως είχαν κάνει τ' Αι-Γιωργιού
για το προηγούμενο.
Μαζί με τους ποιμένες, τον Οκτώβριο επιστρέφουν στις εστίες τους και οι παραδοσιακοί μάστορες και εργάτες (αγγειοπλάστες, κεραμοποιοί, κτίστες, υλοτόμοι, χαλκουργοί, καρβουνιάρηδες, βαρελοποιοί, πλανόδιοι φωτογράφοι κ.ά.) που παλαιότερα ταξίδευαν
σε όλα τα Βαλκάνια.
Χαρακτηριστικό της ατμόσφαιρας που επικρατούσε στα χωριά την ώρα της επιστροφής των μαστόρων αποτυπώνεται στις φράσεις:
« Οι μαστόροι. Οι μαστόροι. Έρχονται οι μαστόροι»
ή
« Έρχεται ο πατέρας μου.
Έρχεται ο Παναγής μας.
Έρχεται ο Γιωργής μας»
για να ακολουθήσει τρικούβερτο γλέντι.
Για τον διακαή πόθο της επανόδου των μαστόρων στη οικογενειακή εστία, μας βεβαιώνουν από αρχαιοτάτους χρόνους, τα έργα του Ομήρου, των κλασικών, του Θεόκριτου κ.ά.
Το πρώτο πράγμα που έκανε ο ξενιτεμένος, μόλις επιστρέψει στο σπίτι του, ήταν
να πάει στην εκκλησία και να ανάψει μια λαμπάδα «ίσα με το μπόι του», συνοδευόμενος απ' όλη την οικογένεια, ευχαριστώντας το Θεό που τον βοήθησε να επιστρέψει
στο σπίτι του.
Η οικογένειά του, πραγματοποιούσε κάποιο τάμα που είχε κάνει γι' αυτόν όσο έλειπε:
Πρόσφεραν στην εκκλησία μια εικόνα, έναν πολυέλαιο και άλλα μικρά αναθήματα ή «έζωναν» την εκκλησία με κεριά.
posted by Εύα at 7:50 π.μ.
5 Comments:
Εύα,πολύ ενδιαφέρουσα η συνέχεια της περιγραφής της παράδοσής μας.Μ΄αρέσει πολύ να διαβάζω τέτοιες ιστορίες.
Καλημέρα!
Πώς πάει ο βήχας;-εμένα ακόμη με βασανίζει,ο σύζυγος λέει πως καπνίζω γι΄αυτό εξακολουθεί.
κι εγω καπνιζω ελενακι μου ;-)
χαιρομαι πολυ που σου αρεσουν οι...ιστοριες μου.
ωραιότατο :)
κανένα Οκτωβριανό γλυκάκι για τη γιορτή??
να είσαι καλά!!
;0)))
επ,καλως τηνα την περδικα!πού χαθηκες βρε μαικα πουλι μου;
κατι θα βρεθει σε γλυκακι,μην ανησυχεις,θα κοπιασεις να σε φιλεψω;Να περνας λιγο πιο συχνα,οκ;
Δημοσίευση σχολίου
<< Home