φυσικη ιστορια
Σάββατο, Νοεμβρίου 01, 2008
μίλα μου για μήλα,πλιζ!
Η εξημέρωσή της μηλιάς πρέπει να ξεκίνησε στη Μέση Ανατολή, αφού τα μοναδικά πρώιμα αρχαιολογικά ευρήματα κουκουτσιών από καλλιεργημένα μήλα προέρχονται από το σημερινό Ιράκ και χρονολογούνται προ του 2000 π.Χ. ενώ υπάρχουν μεταγενέστερα ευρήματα από το Ισραήλ.
Ο Θεόφραστος μας περιγράφει τις τεχνικές ενοφθαλμισμού των δέντρων που ουσιαστικά συνετέλεσαν στην εξημέρωση και τη συστηματική τους καλλιέργεια.
Το έπαθλο των ελλήνων αθλητών που αγωνίστηκαν, κατά τις πρώτες χρονολογημένες Ολυμπιάδες, ήταν ένα μήλο. Οι πέντε πρώτοι Ολυμπιακοί Αγώνες ονομάστηκαν μηλίτες, επειδή το μήλο, ο καρπός της μηλιάς αποτελούσε την ύψιστη τιμή, ως το 756 π.X. Κατά την έκτη Ολυμπιάδα, σύμφωνα με τον Παυσανία, ο βασιλιάς των Ηλείων Ιφιτος έλαβε χρησμό από το Μαντείο των Δελφών: "Ιφιτε, μήλειον καρπόν μη θης επί νίκη, αλλά τον άγριον αμφιτίθει καρπώδη".
Ετσι, οι Ολυμπιακοί Αγώνες έγιναν στεφανίτες. Ο καρπός της μηλιάς παραχώρησε τη θέση του στα κλαδιά του ιερού δέντρου της ελιάς, τον κότινο. H πρώτη στέψη με στεφάνι από κλαδιά ελιάς έγινε το 752 π.X., κατά την 6η Ολυμπιάδα.
Συνολικά, πέντε φυτά χρησιμοποιήθηκαν ως έπαθλα των νικητών κατά τους αρχαίους Ολυμπιακούς Αγώνες: η μηλιά, η ελιά, η απολλώνιος δάφνη, η μυρτιά, και η χουρμαδιά. Το καθένα από αυτά εκτός από σύμβολο νίκης ήταν και σύμβολο των ιδεωδών των αρχαίων Ελλήνων. H δάφνη συμβόλιζε την αμεροληψία, την αναγνώριση, την ισχύ, τη σοφία, την τιμή. H ελιά συμβόλιζε την ειρήνη, ενώ η μηλιά τη γνώση, την ομορφιά και τη σοφία. H ειρήνη, η ομορφιά αλλά και ο έρωτας συμβολίζονταν από τη μυρτιά
Ο συμβολισμός του μήλου παρέμεινε ισχυρός και κατά τη Βυζαντινή περίοδο αφού οι βυζαντινοί αυτοκράτορες του 8ου και 9ου αιώνα επέλεγαν τη σύζυγό τους κατά τη διάρκεια καλλιστείων,δηλώνοντας την απόφασή τους με την προσφορά στη μελλοντική αυτοκρατορική σύζυγο ενός μήλου! Ήδη από τον 4ο μ.Χ. αιώνα μέχρι τη μεσαιωνική εποχή, έραιναν το γαμπρό με μήλα όταν πήγαινε να πάρει τη νύφη από το σπίτι των γονέων της.
Σε πολλά χωριά στη Β. Ελλάδα, ακόμη και σήμερα, οι προσκλήσεις σε γάμο συνοδεύονται με την προσφορά ενός μήλου.
Υπάρχει βέβαια και το έθιμο της νύφης που μπαίνοντας στο καινούριο σπιτικό της πετούσε πίσω της τρία μήλα κόκκινα.
Να κι η εικόνα του τραπεζιού που στρωνόταν προς υποδοχή της νέας αυτοκράτειρας μετά το γάμο της με τον κινέζο αυτοκράτορα στην Κίνα της Δυναστείας των Μινγκ. Σε κάποιο από τα περίπτερα στην Απαγορευμένη Πόλη του Πεκίνου μπορεί κάποιος να δει στρωμένο το τραπέζι προς υποδοχή της Κινέζας αυτοκράτειρας. Ένας Βούδας, λιβάνι, σμύρνα, τσάι για την τελετή και μήλα κόκκινα...
Το μήλο είναι ο βιβλικός καρπός που συμβολίζει Απόλαυση και Γνώση. Τρία μήλα κόκκινα είναι συμβολισμός ευωχίας και μιας ζωής γεμάτης καρπούς (τρία τον αριθμό, δηλαδή το ζευγάρι + ο καρπός τους – είτε αυτός είναι τα παιδιά είτε η κοινή τους δημιουργία). Η νιόπαντρη λοιπόν τα πετάει στις ανύπαντρες, για να αφυπνίσει την καλή τους τύχη, αλλά και τη συναίσθηση του πόσο θέλουν τελικά να βρεθούν στη θέση της νύφης. Σε μας τους δυτικούς αυτό το ρόλο παίζει το γαμήλιο μπουκέτο.
H μηλιά επίσης είναι το «κατ’ εξοχήν» δέντρο στο Tιρ Nα Oγκ, το Nησί της Παντοτινής Nιότης. Στον παράδεισο των μακάρων της μυθολογίας των Kελτών, φέρνει η νύμφη Nάιαμ, κόρη του θεού Mάναναν Mακ Λιρ, τον θνητό αγαπημένο της. O μύθος απηχεί την αρχαία οικουμενική πίστη περί μετάβασης των ψυχών «στα νησιά στην άκρη του κόσμου», όπου γεύονται τους καρπούς (μήλα) της λήθης, ή αντίθετα, της αναγέννησης σύμφωνα με τους Brian Frond και Αlan Lee, στο βιβλίο τους «Fairies».
και καλό μας μήνα!
posted by Εύα at 10:49 π.μ.
5 Comments:
Κοίτα να δεις πόσα κρύβει η ιστορία των μήλων!Το μόνο που γνώριζα ήταν για τους ολυμπιακούς-πραματικά μου άρεσε η διαδρομή ανά τους αιώνες και σε διάφορους λαούς.
Να σου πω κάτι που μ΄εντυπωσίασε και γέλασα:πώς έραιναν δλδ το γαμπρό με μήλα;-τι γινόταν φαντάζεσαι;
Εύα-το έχω ξαναπεί-πολύ μ΄αρέσει η φυσική ιστορία σου!
Καλό σου μήνα!
Όμορφη ιστορική αναδρομή, μου άρεσε :)
με τοση ιστορια μηλου,ξερετε τι εκανα;Ντου στο σουπερ μαρκετ,καρφι στο μαναβικο,χτυπαω μια σακουλα μηλα,γκολντεν φυσικα,που ειναι και τα μονα που μου αρεσουν!Λεω μαλιστα να περασω και στο παρασυνθημα,μηλοπιτα απο τα χερακια της μανουλας,χαχαχα!
απαπα!
να φτιακετε μηλόπιτα με τα χεράκια της και να κάνετε ποστάκι τη συντα΄γη :)
I definitely enjoyed my first read throughout this post. Also check: iEnglish Wishes & WhatsApp Dare Messages
Δημοσίευση σχολίου
<< Home